Όταν η Δικαιοσύνη σμίγει με την Ιστορία και την Τέχνη!

 

Του Αχιλλέα Μάμαλη, Πρωτοδίκη Δ.Δ., Αναπληρωτή Εκπροσώπου Τύπου του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά

Στις 13 Μαρτίου 2023 πραγματοποιήθηκε στην κεντρική αίθουσα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, παρουσία πλήθους επισήμων από το χώρο της Δικαιοσύνης και τον εν γένει δημόσιο βίο της Χώρας, η πρωτότυπη και ιδιαίτερη εκδήλωση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά με θέμα «Στον Απόηχο της Καταστροφής, η Δίκη των Έξι».

Το άρτιο επιστημονικό και αισθητικό αποτέλεσμα που απόλαυσαν οι περίπου 500 θεατές και προσκεκλημένοι που κατέκλυσαν την κεντρική σάλα και τα θεωρεία του θεάτρου, υπήρξε καρπός ομαδικής δουλειάς και άψογης συνεργασίας όλων των συντελεστών. Η αρχική ιδέα και οργανωτική πρωτοβουλία πιστώνονται στον Προϊστάμενο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά, Δήμο Χρυσό, ο οποίος οραματίστηκε μια εκδήλωση πέρα και πάνω από τα συνηθισμένα του δικαστικού κλάδου, μια εκδήλωση ανοιχτή στην κοινωνία με κεντρικό θέμα μια δίκη που σημάδεψε το Έθνος, μια δίκη που διαρκώς επανέρχεται στην επικαιρότητα και έχει τύχει πολλαπλών πολιτικών- ιστορικών αναγνώσεων αλλά και νομικών-δικαστικών αναψηλαφήσεων…

Την πρωτοβουλία του κ. Χρυσού ομόθυμα και ενθουσιωδώς αγκάλιασε το Δικαστήριο, με τον σχηματισμό μικτής οργανωτικής επιτροπής, αποτελούμενης από δικαστές και υπαλλήλους, με αποστολή την υλοποίηση αυτής της ωραίας σύλληψης. Ξεχωριστή μνεία αξίζει στις δικαστικές υπαλλήλους που έφεραν εις πέρας την εν λόγω διοργάνωση, συμβάλλοντας εκάστη εξ αυτών, ποικιλοτρόπως, με τις ιδέες, τις παρατηρήσεις και την έρευνα στο πλούσιο αρχειακό υλικό της ΕΡΤ στην προετοιμασία της εκδήλωσης καθώς και στο αμιγώς διαδικαστικό κομμάτι αυτής κατά την ημέρα εκείνη. Συγκεκριμένα, χωρίς τη συμβολή των κυριών Βασιλείας Μαργαρώνη, Ειρήνης Λάγγα, Μαρίας Σωτηροπούλου και Παναγιώτας Νικολαϊδου, που ανέλαβαν την υποδοχή των προσκεκλημένων και την ταξιθεσία στις σειρές των επισήμων, της κυρίας Ειρήνης Γκόγκα που βοήθησε, επιπλέον, στις επαφές του Δικαστηρίου με τους φορείς που συνέδραμαν στην εκδήλωση και της κυρίας Διονυσίας Πάλμου που επιμελήθηκε το οπτικοαουστικό υλικό που προβλήθηκε, η κοινή μας προσπάθεια δεν θα είχε ευοδωθεί.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες απευθύνονται στον κ. Λευτέρη Γιοβανίδη, καλλιτεχνικό διευθυντή του Δημοτικού Θεάτρου που μας παραχώρησε το χώρο, στους σκηνοθέτες Κωνσταντίνο Μωραϊτη και Άλκηστη Νικολαϊδη που ανέλαβαν το καλλιτεχνικό κομμάτι της εκδήλωσης, στους ηθοποιούς Δέσποινα Παυλίδη και Νάσο Φρίγγη, που ανέγνωσαν κομμάτια από τις απολογίες των κατηγορουμένων και του κατηγορητηρίου μεταφέροντάς μας νοερά στην αίθουσα της Παλαιάς Βουλής εκείνες τις δραματικές ημέρες του Φθινοπώρου 1922, και στους μουσικούς Βενιαμίν Χατζηκουμπάρογλου, Χρήστο Δαλιάνη, Βασιλεία Καλλίτση και Κώστα Μπουγιώτη που με τις μελωδίες τους πλαισίωσαν ιδανικά την εκδήλωση απογειώνοντας αισθητικά αυτό που εισέπραξε το κοινό. Την εκδήλωση προλόγισε ο Προϊστάμενος του Δικαστηρίου, εφέτης Δ.Δ. Δήμος Χρυσός, παρουσίασε η εκπρόσωπος τύπου του Δικαστηρίου, Πρωτοδίκης Δ.Δ. Ζήνα Κορκοτίδου, ενώ τις εισηγήσεις και το ιστορικό σκέλος αυτής συντόνισε ο αναπληρωτής εκπρόσωπος τύπου του Δικαστηρίου, Πρωτοδίκης Δ.Δ. Αχιλλέας Μάμαλης. 

Λαμβάνοντας υπόψη το αδιαμφισβήτητο επιστημονικό κύρος των τριών βασικών ομιλητών, των καθηγητών Θανάση Διαμαντόπουλου, Άγγελου Συρίγου και Ευάνθη Χατζηβασιλείου, των οποίων οι εισηγήσεις κάλυψαν πολλές πτυχές της επίμαχης δίκης, εντάσσοντας αυτήν στο ιστορικό πλαίσιο της εποχής και συνδέοντάς την με όσα επακολούθησαν, δεν καταλειπόταν κάποια αμφιβολία για την επιτυχία της εκδήλωσης. Το μη προσδοκώμενο όμως, το αιφνίδιο, το ευχάριστα και συγκινητικά απρόσμενο, αυτό που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε, ήταν στην πραγματικότητα αυτό το κλίμα που επικράτησε στον κατάμεστο χώρο της εκδήλωσης.

Η υποβλητική αίθουσα- κόσμημα που μας φιλοξένησε, το καλλιτεχνικό μέρος της εκδήλωσης που συμπλήρωσε αρμονικά και «γλύκανε» το ξερά ακαδημαϊκό και ιστορικό, η προσωπικότητα και το πάθος όλων των συντελεστών, αυτό το έξοχο πάντρεμα Δικαιοσύνης- Τέχνης- Ιστορίας που διευρύνει το Πνεύμα και κάμπτει την μονομέρεια, όλα αυτά και πολλά άλλα, ενδεχομένως άδηλα και απροσδιόριστα για κάθε θεατή, σφράγισαν την αξέχαστη αυτή βραδιά… Πώς αλλιώς μπορεί να αποτιμήσει κανείς την «εκκωφαντική Σιωπή» που βασίλευε σε όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης και την οποία σχολίασαν πολλοί μετά το πέρας αυτής;  

Ας κλείσουμε λέγοντας ότι στον απόηχο των παραπάνω κυοφορούνται τα επόμενα…

Μπορείτε να δείτε ολόκληρη την εκδήλωση εδώ:

https://www.youtube.com/watch?v=VdknwsAYgeY

ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΤΡΙΜΕΛΟΥΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΕ ΘΕΜΑ “ΣΤΟΝ ΑΠΟΗΧΟ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ : Η ΔΙΚΗ ΤΩΝ ΕΞΙ” ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Τη Δευτέρα 13 Μαρτίου 2023 είχαμε τη χαρά να παρακολουθήσουμε μια εκδήλωση ιστορικής μνήμης με θέμα “Στον απόηχο της Καταστροφής: Η Δίκη των Έξι”, η οποία πραγματοποιήθηκε από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιά σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά, υπό την αιγίδα της ΑΕ της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

Η εκδήλωση έλαβε χώρα στην Κεντρική Σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά με ομιλητές τον υφυπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων και αναπληρωτή καθηγητή διεθνούς δικαίου και εξωτερικής πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, κύριο Άγγελο Συρίγο, τον συγγραφέα και ομότιμο καθηγητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, κύριο Αθανάσιο Διαμαντόπουλο και τον καθηγητή ιστορίας του μεταπολεμικού κόσμου στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κύριο Ευάνθη Χατζηβασιλείου.

Η Δίκη των Έξ(ι), όπως λέγεται η Δίκη των Οκτώ, ήτοι των τριών πρωθυπουργών Δημητρίου Γούναρη, Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη, Νικολάου Στράτου, των δυο υπουργών Γεωργίου Μπαλτατζή, Νικόλαου Θεοτόκη και των στρατιωτικών Γεωργίου Χατζανέστη, Ξενοφώντος Στρατηγού και Μιχαήλ Γούδα και τελικώς η εκτέλεση των Έξι εξ αυτών, αποτελεί μια ιδιαίτερη στιγμή για τη σύγχρονη ελληνική ιστορία καθώς με αυτήν, επί της ουσίας, κορυφώθηκε ο που είχε εκκινήσει ήδη από τα μέσα της δεκαετίας 1910-1920 Εθνικός Διχασμός. Πολλά είναι τα ερωτήματα που γεννώνται ακόμα και σήμερα, όπου βρισκόμαστε 100 και πλέον έτη από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στο θαυμάσια επιμελημένο έντυπο πρόγραμμα της εκδήλωσης ο οικοδεσπότης, Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά, κύριος Δήμος Χρυσός, Εφέτης ΔΔ , “Τι ήταν η Δίκη των Έξι; Τιμωρία ενός εγκλήματος ή απλώς ένα έγκλημα; Μέσο εκτόνωσης της λαϊκής οργής και ανάχωμα στη διάλυση του στρατού ή τροφοδότης μιας μακρόχρονης παράτασης του Εθνικού Διχασμού; Απόδοση ευθυνών στους πολιτικούς ή απαλλαγή των στρατιωτικών από τις δικές τους ευθύνες; Δίκαιη δίκη ή δίκη παρωδία; “

Οι εξαίρετοι ομιλητές, τους οποίους παρουσίασε και συντόνισε ο συνάδελφος, Πρωτοδίκης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά, κύριος Αχιλλέας Μάμαλης, βαθύς γνώστης, μελετητής και ο ίδιος της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της Χώρας, είχαν την ευκαιρία να αναπτύξουν τους πολιτικούς παράγοντες και τις εξελίξεις που οδήγησαν στη Δίκη, να θέσουν το ερώτημα μήπως η Δίκη ήταν ένας ενδικοφανής φόνος ή ίσως και νέμεση για τις πολιτικές επιλογές των εμπλεκόμενων και τέλος να μας παρουσιάσουν τι άφησε ως κληρονομιά η Δίκη στη μετέπειτα ελληνική πολιτική ιστορία. 

Η ανωτέρω, υψηλού επιπέδου εκδήλωση συνοδεύτηκε από σπάνιο οπτικοακουστικό, αρχειακό υλικό της “Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης”, της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων και της Δημοτικής Πινακοθήκης Πειραιά, ενώ, επιπλέον κοσμήθηκε από τραγουδιστές, οι οποίοι με τη συνοδεία ζωντανής ορχήστρας παραδοσιακής μουσικής ερμήνευσαν υπέροχα τραγούδια από τη Σμύρνη, τα μικρασιατικά παράλια, την Κωνσταντινούπολη, αλλά και τις προσφυγικές συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά.

Κορυφαία στιγμή αυτής της εκδήλωσης ιστορικής μνήμης αποτέλεσε η δραματοποιημένη ανάγνωση αποσπασμάτων από το κατηγορητήριο και το έγγραφο απολογητικό υπόμνημα του Δημητρίου Γούναρη, ο οποίος καθ’ όλη τη διάρκεια της Δίκης ήταν ασθενής, πάσχων από πνευμονία με υψηλό πυρετό και, ως εκ τούτου, ήταν αδύνατη η παρουσία του στο Στρατοδικείο.

Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στο Τριμελές Συμβούλιο Διεύθυνσης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά και ιδιαιτέρως στον Πρόεδρο αυτού, κύριο Δήμο Χρυσό, για την εμπνευσμένη πρωτοβουλία του να συνδράμει στη διατήρηση άσβεστης της ιστορικής μνήμης, για τη συμβολή του με την πραγματοποίηση της εκδήλωσης αυτής στην κατεύθυνση της εξέλιξης και προαγωγής της ιστορικής μας κουλτούρας, στους συναδέλφους δικαστές και τους δικαστικούς υπαλλήλους του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά, που στήριξαν την πρωτοβουλία αυτή καθώς και σε όλους τους συνεργασθέντες φορείς για την υλοποίηση και το άψογο αισθητικά αποτέλεσμα.

 

Η Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης

του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών

 

Μαρίνα-Αγγελική Σούπου,

Πρόεδρος Πρωτοδικών ΔΔ

 

Επιστημονική εκδήλωση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθήνας με θέμα «Ζητήματα αποδείξεως στη διοικητική δίκη»

 

Παρευρεθήκαμε χθες στην επιστημονική εκδήλωση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθήνας στο Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα «Ζητήματα αποδείξεως στη διοικητική δίκη» και αφορμή την έκδοση του βιβλίου της Βαρβάρας Μπουκουβάλα, Προέδρου Πρωτοδικών Δ.Δ., «Το δίκαιο της απόδειξης στις διοικητικές διαφορές ουσίας».

Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στην κα. Μπουκουβάλα για το τόσο σημαντικό βιβλίο της, στην κα. Αγγελική Σούπου, Πρόεδρο Πρωτοδικών Δ.Δ., Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του ΔΠΑ, και στους λοιπούς συναδέλφους για τη διοργάνωση αυτής της άρτιας εκδήλωσης, στον κ. Ιωάννη Συμεωνίδη, Επίτροπο στη Γενική Επιτροπεία της Επικρατείας των ΤΔΔ, Καθηγητή στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, για τον συντονισμό της συζήτησης και σε όλους τους εισηγητές για τα ενδιαφέροντα θέματα που ανέπτυξαν.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, είχαμε την ευκαιρία να ξεναγηθούμε στους χώρους του κτιρίου που αποτέλεσε τον χώρο, όπου στεγάστηκε το πρώτο πανεπιστήμιο του ελληνικού κράτους το 1837.

Επίσκεψη στο Γ΄ Τελωνείο Πειραιά

Την Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2023 οι δικαστές του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά πραγματοποίησαν επίσκεψη στις εγκαταστάσεις του Γ΄ Τελωνείου Πειραιά και στην προβλήτα 3 της COSCO, όπου ενημερωθήκαμε και παρακολουθήσαμε δια ζώσης τις διαδικασίες του τελωνειακού ελέγχου, όπως την ακτινογραφία των εμπορευματοκιβωτίων (containers) με ειδικό μηχάνημα και τον έλεγχο με ειδικά εκπαιδευμένο σκύλο για την ύπαρξη ναρκωτικών.

Ευχαριστούμε θερμά την Διευθύντρια του Γ΄ Τελωνείου κυρία Χρονοπούλου για τη φιλοξενία και ανανεώνουμε το ραντεβού μας για περαιτέρω ενημέρωση επί ζητημάτων τελωνειακής διαδικασίας.

 

Επισκέψεις στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης

 Στις 5 και στις 12 Μαρτίου το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιά πραγματοποίησε επισκέψεις στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης, που περιλάμβαναν ξενάγηση στο θέατρο του Διονύσου, τον ναό της Θέμιδας, το ιερό του Ασκληπιού, το Ηρώδειο, τα Προπύλαια, τον Ναό της Απτέρου Νίκης, το Ερέχθειο και τον Παρθενώνα.

Αποκομίσαμε συναρπαστικές πληροφορίες, όπως για τη γέννηση του θεάτρου, το μη υφιστάμενο πλέον γιγάντιο άγαλμα της Προμάχου Αθηνάς, τα απίστευτα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του Παρθενώνα, τη μικροσκοπική θεά Νίκη, το Θησείο (που, τελικά, δεν ήταν αφιερωμένο στον Θησέα), τις εκδοχές της ονομασίας του Αρείου Πάγου και άλλα πολλά.

Η ξενάγηση προσέλαβε έναν ιδιαίτερο νομικό χαρακτήρα, όταν μιλήσαμε για τον τρόπο λειτουργίας της Δικαιοσύνης και τα δικαστήρια της αρχαίας Αθήνας.

Το τεράστιο ενδιαφέρον της ξενάγησης αυτής μας υπαγόρευσε να κάνουμε σκέψεις για την επόμενη επίσκεψη, αυτή τη φορά στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης.

Αριθμός Απόφασης: 2622/2023 (Τμήμα 12ο Τριμελές, Πρόεδρος: Χ. Βλαστού, Εισηγήτρια Μ. Μερίκα) - Θέμα: Πρόστιμο του άρθρου 54Ε του ν. 4174/2013 – χρόνος τέλεσης παράβασης- αρχή της αναδρομικής εφαρμογής της ελαφρύτερης διοικητικής κύρωσης - αρχή αναλογικότητας

 

Η υπό κρίση προσφυγή στρέφεται κατά  προστίμων του άρθρου 54Ε παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4174/2013 για την αποδοθείσα στον προσφεύγοντα παράβαση της μη προσκόμισης, μετά από πρόσκληση της φορολογικής Αρχής, των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (ΦΗΜ) και των φορολογικών μνημών και αρχείων που δημιουργούν οι ΦΗΜ, καθώς και κατά προστίμου για την αποδοθείσα στον προσφεύγοντα παράβαση της μη υποβολής δήλωσης πληροφοριακού χαρακτήρα (αλλαγή έδρας της επιχείρησης). Ενόψει της αρχής της οικονομίας της δίκης και δεδομένου ότι, αφενός, η δεύτερη παράβαση διαπιστώθηκε επ’ ευκαιρία του ίδιου ελέγχου και, αφετέρου, ότι δεν προβάλλεται αυτοτελής λόγος κατά της πράξης αυτής, δεν πρέπει να διαταχθεί χωρισμός του δικογράφου, αν και οι ως άνω πράξεις δεν είναι συναφείς (Άρθρο 122 παρ.2 ΚΔΔ). Αν και τα ζητηθέντα αρχεία αφορούν προγενέστερα φορολογικά έτη, οι αποδιδόμενες παραβάσεις τελέστηκαν με την άρνηση του προσφεύγοντος ν’ ανταποκριθεί στο αίτημα της φορολογικής Αρχής για προσκόμιση των ως άνω πληροφοριών και στοιχείων, ήτοι μετά την προσθήκη του άρθρου 54Ε του ν. 4174/2013 με το άρθρο 101 του ν. 4714/2020, με αποτέλεσμα να μην παραβιάζεται το άρθρο 7 της ΕΣΔΑ και το άρθρο 78 παρ. 2 του Συντάγματος. Το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι από την αιτιολογική έκθεση του ν. 4864/2021, με την οποία τροποποιήθηκε η εφαρμοστέα διάταξη και θεσπίστηκαν ανώτατα όρια στα πρόστιμα, δεν προκύπτει ότι ο εξορθολογισμός των επίμαχων προστίμων είτε συνδέεται αναπόσπαστα με τη θέσπιση νέου, ουσιωδώς διαφορετικού κανονιστικού πλαισίου φορολογίας, είτε θεσπίζει καθεστώς μη συγκρίσιμο με την προηγούμενη μορφή του άρθρου, ώστε αιτιολογημένα να καταλαμβάνει μόνο τις υποθέσεις για τις οποίες μέχρι τις 29.11.2021 δεν έχουν εκδοθεί οριστικές πράξεις επιβολής προστίμου, κρίνει ότι στην προκείμενη περίπτωση έχει έδαφος εφαρμογής η αρχή της αναδρομικής εφαρμογής της ηπιότερης κύρωσης. Εξάλλου, η αναδρομική εφαρμογή της σχετικής διάταξης με τις τροποποιήσεις του άρθρου 90 του ν. 4864/2021, είναι σύμφωνη και με την αρχή της αναλογικότητας, λαμβάνοντας υπόψη ότι, τα ένδικα πρόστιμα, στα οποία πλέον θεσπίστηκαν ανώτατα όρια, επιβάλλονται με ένα αντικειμενικό σύστημα υπολογισμού που συνεκτιμά το οικονομικό μέγεθός της ελεγχόμενης οντότητας (με σταθερό συντελεστή επί των δηλωθέντων εσόδων της) και τις λογιστικές υποχρεώσεις της (συνεκτίμηση της κατηγορίας των τηρουμένων από αυτήν βιβλίων) και δεν υπερακοντίζει τον επιδιωκόμενο σκοπό, που συνίσταται στην αποτροπή της μη καταχώρισης των παραστατικών πωλήσεων που εκδίδονται με τη χρήση ΦΗΜ στα λογιστικά βιβλία των υπόχρεων, η οποία τελείται από πλήθος οντοτήτων που δηλώνουν προσχηματικά απώλεια των ζητηθέντων αρχείων που παράγουν οι ΦΗΜ. Δέχεται εν μέρει την προσφυγή.

Αριθμός Απόφασης: 205/2023 (Τμήμα 12ο Τριμελές, Πρόεδρος: Χ. Βλαστού, Εισηγήτρια Μ. Μερίκα) - Θέμα: ΦΠΑ για παράδοση αγαθών και παροχή υπηρεσιών σε ξένα πολεμικά πλοία τρίτων χωρών - Άρθρο 27 του ΚΦΠΑ - Εφαρμογή και ερμηνεία του άρθρου 148 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ - Τόπος παροχής υπηρεσιών - Βάρος απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων φοροαπαλλαγής

 

Με τις προσβαλλόμενες οριστικές πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ καταλογίστηκαν σε βάρος της προσφεύγουσας διαφορά φόρου και πρόστιμο του άρθρου 58Α του ΚΦΔ λόγω έκδοσης τιμολογίων που αφορούσαν  την εξυπηρέτηση και τον εφοδιασμό ξένων πολεμικών πλοίων εκτός ΝΑΤΟ χωρίς χρέωση ΦΠΑ, αν και οι κρίσιμες συναλλαγές δεν απαλλάσσονταν. Οι προβλεπόμενες από το άρθρο 27 του ν. 2859/2000 δεν μπορούν να ερμηνευθούν κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να εμπίπτουν σε αυτές πράξεις που αφορούν ξένα πολεμικά πλοία, λόγω της αντικατάστασης της εφαρμοσθείσας διάταξης με το άρθρο 111 του ν. 4514/2018, το οποίο, σε κάθε περίπτωση, εφαρμόζεται από την 1.4.2018 και όχι κατά τα κρίσιμα έτη που πραγματοποιήθηκαν οι επίμαχες συναλλαγές, διότι στις εν λόγω απαλλαγές ενέπιπταν μόνο πλοία που χρησιμοποιούνταν από τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις και το Δημόσιο. Ειδικότερα, βάσει του άρθρου 375 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ, η Ελλάδα εξακολούθησε να απαλλάσσει, σύμφωνα με το άρθρο 27 του ν. 2859/2000, τις πράξεις που απαλλάσσονταν μέχρι τότε, δυνάμει του άρθρου 22 του ν. 1642/1986, το οποίο και αντικατέστησε, με τις προϋποθέσεις που ίσχυαν την 1^η Ιανουαρίου 1987, οι οποίες, ενόψει των ανωτέρω, αφορούσαν μόνο πλοία που χρησιμοποιούνταν από τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις και το Δημόσιο, γενικά, κατά παρέκκλιση από τον σκοπό της εναρμόνισης των νομοθεσιών περί φόρων κύκλου εργασιών των κρατών μελών, και όχι όλα τα πολεμικά πλοία, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Από τη διάταξη του άρθρου 148 περ. β’ της Οδηγίας 2006/11/ΕΚ συνάγεται ότι απαλλάσσονται από το ΦΠΑ οι παραδόσεις αγαθών, που προορίζονται για εφοδιασμό πολεμικών πλοίων, υπαγόμενων στον κωδικό συνδυασμένης ονοματολογίας (ΣΟ) 89061000, τα οποία εγκαταλείπουν το έδαφός τους με προορισμό λιμάνι ή όρμο εκτός του κράτους μέλους, χωρίς να υφίσταται οποιοσδήποτε διαχωρισμός για τα ως άνω πολεμικά πλοία, βάσει της εθνικότητάς τους, αρκεί να εμπίπτουν στον ορισμό των διατάξεων του καν. αριθ. 2658/87 για τη στατιστική και δασμολογική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο. Εξάλλου, η ερμηνεία αυτή είναι σύμφωνη και με το σκοπό που επιδιώκει το επίμαχο άρθρο, όπως αυτός προκύπτει από τον τίτλο του κεφαλαίου 7 του Τίτλου IX της οδηγίας αυτής, δηλαδή την ενίσχυση των διεθνών μεταφορών εμπορευμάτων και προσώπων. Εντούτοις, οι απαλλαγές από το ΦΠΑ πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικά, καθόσον αποτελούν εξαιρέσεις από τη γενική αρχή, σύμφωνα με την οποία κάθε παράδοση αγαθού ή υπηρεσία που παρέχεται από φορολογούμενο έναντι αμοιβής υπόκειται στο φόρο αυτό, να ερμηνεύονται ως αυτοτελείς έννοιες του δικαίου της Ένωσης και να εφαρμόζονται ομοιόμορφα σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι η απαλλαγή μιας συγκεκριμένης πράξης από το ΦΠΑ δεν μπορεί να εξαρτάται από τον χαρακτηρισμό της πράξης αυτής κατά το εθνικό δίκαιο, αλλά από τον ορισμό που δίνεται από την εφαρμοστέα Οδηγία. Ενόψει των ανωτέρω, για να τύχει εφαρμογής η προβλεπόμενη στην ως άνω διάταξη απαλλαγή από το ΦΠΑ, η προσφεύγουσα, η οποία φέρει και το σχετικό βάρος απόδειξης, όφειλε να επικαλεστεί και να αποδείξει τη συνδρομή των λοιπών προϋποθέσεων απαλλαγής, ήτοι, αφενός, ότι οι επίμαχες συναλλαγές αφορούσαν αλλοδαπά πολεμικά πλοία που εγκατέλειπαν το έδαφος της Ελλάδας (κράτους μέλους), με προορισμό λιμάνι ή όρμο εκτός αυτού, και, αφετέρου, ότι συνιστούσαν παραδόσεις αγαθών, κατά την αυτοτελή έννοια του Δικαίου της Ένωσης. Εξάλλου, ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας ότι τυγχάνουν απαλλαγής από το ΦΠΑ και οι επίμαχες συναλλαγές που αφορούν την παροχή υπηρεσιών στα εν λόγω πλοία πρέπει ν’ απορριφθεί ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης προϋπόθεσης, δοθέντος ότι η σχετική διάταξη απαλλάσσει μόνον τις πράξεις παράδοσης αγαθών επί των συγκεκριμένων πλοίων και όχι της παροχής υπηρεσιών. Εξάλλου, δεδομένου ότι τα πολεμικά πλοία δεν ασκούν οικονομική δραστηριότητα και δεν υπόκεινται σε φόρο, σύμφωνα με τους ορισμούς των διατάξεων των άρθρων 3 παρ. 1 περ. α΄ και  4 παρ. 1 του Ν.2859/2000, τόπος παροχής των επίμαχων υπηρεσιών είναι ο τόπος της έδρας της οικονομικής δραστηριότητας της προσφεύγουσας, ως παρέχουσας αυτές, ήτοι η Ελλάδα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 14 παρ. 2 περ β΄ του ν. 2859/2000, και όχι τα τρίτα Κράτη στα οποία ανήκουν τα πολεμικά πλοία. Απορρίπτει την προσφυγή.

Αριθμός Απόφασης: 31/2023 (Τμήμα 12ο Τριμελές, Πρόεδρος: Χ. Βλαστού, Εισηγήτρια Μ. Μερίκα) - Θέμα: Απαλλαγή από ΕΝ.Φ.Ι.Α. Κάτοχοι ακινήτων που ανήκουν στην «ΕΤΑΔ ΑΕ» και στην «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο ΑΕ»- Τουριστικοί λιμένες- Παρεμπίπτων έλεγχος ατομικής διοικητικής πράξης.

 

Οι διατάξεις του ν.4223/2013 καθιστούν αντικείμενο του φόρου αυτού την κατοχή ακίνητης περιουσίας που απορρέει, κατ’ αρχήν, από εμπράγματα δικαιώματα, εξαιρετικώς, δε, από δικαιώματα νομής, οιονεί νομής και κατοχής. Η φορολόγηση κατόχου ακινήτου στις εξαιρετικές αυτές περιπτώσεις νομής, οιονεί νομής και κατοχής καθ’ όμοιο τρόπο με την φορολόγηση κατόχου δυνάμει εμπραγμάτου δικαιώματος δικαιολογείται όταν η κατοχή του μαρτυρεί πλούτο ισοδύναμο με εκείνον που απορρέει από κατοχή δυνάμει εμπραγμάτου δικαιώματος. Καθιστώντας, επομένως, ο νόμος υποκείμενο στον ένδικο φόρο τον κάτοχο, δυνάμει συμβατικής ή οποιασδήποτε άλλης σχέσεως, ακινήτου που ανήκει στην «ΕΤΑΔ ΑΕ» και στην «ΠΑΡΑΚΤΙΟ ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ΑΕ» αποβλέπει στην φορολόγηση τέτοιου (ισοδύναμου) πλούτου, όπως αυτός προκύπτει από την έκταση του δικαιώματος του κατόχου να εξουσιάζει και να εκμεταλλεύεται το ακίνητο δυνάμει της σχέσεως που τον συνδέει με τα ως άνω νομικά πρόσωπα. Υπό την έννοια αυτή, η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 2 περ. ι΄ του ν. 4223/2013, βάσει της οποίας η προσφεύγουσα καθίσταται φορολογικό υποκείμενο ΕΝΦΙΑ, δεν αντίκειται στη συνταγματική αρχή της φορολογικής ισότητας, διότι η διαφορετική μεταχείριση των κατόχων ακινήτων του Δημοσίου και των κατόχων ακινήτων των ως άνω ανωνύμων εταιρειών βρίσκει επαρκές έρεισμα στο διαφορετικό ιδιοκτησιακό καθεστώς τους. Ειδικότερα, τόσο η «ΕΤΑΔ ΑΕ», όσο και η «ΠΑΡΑΚΤΙΟ ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ΑΕ» ιδρύθηκαν ως ανώνυμες εταιρείες και λειτουργούν σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, ενώ η «Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ», της οποίας πλέον αποτελεί άμεση θυγατρική η «ΕΤΑΔ ΑΕ», δεν ανήκει στο δημόσιο ή ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ως εκ τούτου, οι κάτοχοι των συγκεκριμένων ακινήτων δεν τελούν υπό όμοιες συνθήκες με τους κατόχους των ακινήτων του Δημοσίου ή των νομικών προσώπων που ανήκουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ώστε να τυγχάνουν όμοιας φορολογικής μεταχείρισης. Εξάλλου, ναι μεν οι τουριστικοί λιμένες συνιστούν κοινόχρηστα πράγματα, ωστόσο, η ΚΥΑ με την οποία μεταβιβάστηκαν τα ένδικα ακίνητα στην «ΕΤΑΔ ΑΕ», συνιστά ατομική διοικητική πράξη φέρουσα το τεκμήριο της νομιμότητας, καθόσον, από τα στοιχεία του φακέλου, δεν προκύπτει ότι έχει ακυρωθεί ή ανακληθεί κατά το μέρος αυτό, με αποτέλεσμα να μην δύναται να ελεγχθεί παρεμπιπτόντως το κύρος της. Απορρίπτει την προσφυγή.

Επίσκεψη Γενικής Επιτροπείας της Επικρατείας στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιά

Την Τετάρτη 1η Μαρτίου ο κ. Γενικός Επίτροπος Δημήτριος Κωστάκης, ο κ. Επίτροπος Ιωάννης Συμεωνίδης και οι κ.κ. Αντεπίτροποι Δήμητρα Γάλανη και Παύλος Ζαμπετίδης επισκέφθηκαν το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιά.

Σε μια ευρεία σύσκεψη με όλους τους δικαστές και γραμματείς συζητήθηκαν όλα τα σημαντικά ζητήματα του Δικαστηρίου και αντηλλάγησαν απόψεις επ' αυτών.

Ο κ. Γενικός Επίτροπος εξήρε το έργο που έχει παρουσιάσει το Δικαστήριο κατά τα τελευταία χρόνια. Από πλευράς του προσωπικού ζητήθηκε η συνδρομή της Γενικής Επιτροπείας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα τρέχοντα προβλήματα.

Στα μέλη της Γενικής Επιτροπείας προσφέρθηκε ένα αναμνηστικό δώρο.

Η επίσκεψη αυτή ήταν ιδιαίτερα τιμητική για το Δικαστήριό μας αλλά και μια ουσιαστική ευκαιρία για επικοινωνία και συζήτηση.

Για το δυστύχημα στα Τέμπη...

 "Ποτέ δε φεύγουν τα νεκρά παιδιά απ’ τα σπίτια τους, 

τριγυρίζουν εκεί, μπλέκονται στα φουστάνια της μητέρας τους ... 

Δε φεύγουν τα νεκρά παιδιά. 

Μένουν στο σπίτι ... και κάθε μέρα μεγαλώνουν μέσα στην καρδιά μας .... 

Κι αν κάποτε οι γυναίκες βγάζουν μια κραυγή στον ύπνο τους, είναι που τα κοιλοπονάνε πάλι ..." 

(Γ. Ρίτσος).